Geopark Przedgórze Sudeckie

 

PIESZO-ROWEROWA ŚCIEŻKA GEOTURYSTYCZNA PO PIŁAWIE GÓRNEJ

Pieszo-rowerowa ścieżka geoturystyczna prowadzi przez najpiękniejsze zakątki Piławy Górnej. Pozwala zapoznać się z historią miasta, tradycjami kamieniarskimi, budownictwem i rodzajami wykorzystywanych skał, ich obróbką, a także dziejami geologicznymi regionu.

Aby jednak w pełni zrozumieć dzisiejszą Piławę Górną należy cofnąć się do połowy XVIII w, kiedy to na te tereny przybyli Bracia Morawscy. Bracia Morawscy zwani także herrnhutami to spadkobiercy morawskiego husytyzmu. W XVIII wieku, zagrożeni przez luteranizm, schronili się w saksońskich dobrach hrabiego Mikołaja Ludwika von Zinzendorfa z Berthelsdorf zakładając w roku 1722 osadę w Herrnhut. Rząd pruski 25 grudnia 1742 r. wydał tzw. Generalną Koncesję, zezwalająca na zakładanie na terenie całego królestwa Prus, także na Śląsku, osiedli zborów bractwa.
Osiedle Braci Morawskich Gnadenfrei w Piławie Górnej zostało założone w roku 1743 z inicjatywy i przy współpracy hrabiego Mikołaja Ludwika von Zinzendorfa i Ernesta Juliusza von Seidlitz z Piławy Górnej. Bracia morawscy przyczynili się do rozwoju w Piławie Górnej tkactwa i kamieniarstwa, które na przestrzeni 250 lat były głównymi gałęziami tutejszego przemysłu. Jakkolwiek ostatnie zakłady związane z przemysłem tkackim upadły w latach 90. XX w., to kamieniarstwo rozwija się tu nadal doskonale.

Centralną częścią wszystkich osady Braci Morawskich zawsze był prostokątny plac, którego środek zajmował zbór lub większy kompleks budowli sakralnych. Wokół placu budowano zaś skromne w formie domy niezamężnych braci, sióstr, wdów i wdowców, szkołę oraz inne budowle służące wspólnocie, a także prywatne domy poszczególnych rodzin. Nieopodal osady zakładano cmentarz, na który prowadziła aleja. Z uwagi na dobry stan zachowania układu planistycznego i zabudowy, zespół osiedla Braci Morawskich w Piławie Górnej jest zabytkiem o wartości unikalnej w skali kraju.

 

 

Punkty ścieżki

1. Cmentarz Braci Morawskich
1A. Góra Parkowa i dawny kamieniołom migmatytu
2. Ośrodek Szkolno-Wychowawczy (dawne gimnazjum Braci Morawskich)
3. pl. Piastów Śląskich (zabudowa i mała architektura)
4. Zabudowania wzdłuż ul. Piastowskiej
5. Nowy budynek Urzędu Miasta
6. Galeria kamienia
6A. Staw
6B. Budynki gospodarcze i murki ogrodzenia byłego PGR
7. Park minerałów
7A. Kamieniołom migmatytu i amfibolitu "Piława Górna"
8. Pałac Gladishof (Zamczysko)
9. Kościół św. Marcina z Tours i krzyż pokutny
10. Wiadukt kolejowy
11. Droga brukowana i głaz narzutowy
11A. Przedwojenny cmentarz i grupa głazów narzutowych
11B. Kamieniołom sjenitu "Kośmin"
12. Miejsca upadku fragmentów meteorytu "Gnadenfrei" ("Piława Górna")
13. Grzybowiec - punkt widokowy i dawny kamieniołom mylonitu
14. Dworzec kolejowy
15. Wystawa skał i minerałów
16. Dom Karla Thusta

Pobierz ulotkę

Informacje o ścieżce i Piławie Górnej
Urząd Miasta Piława Górna
Piastowska 69, 58-240 Piława Górna
Telefon: 74 832 49 30, 74 832 49 41
http://www.pilawagorna.pl
email:
  Opracowanie:
Geopark Przedgórze Sudeckie
http://geopark.org.pl
email:

SPONSOR: